Bugünkü Antalya'nın çekirdeğini Kaleiçi bölgesi oluşturur, geçmişte kentin kalbi burada atardı. Her ne kadar bugünlerde Antalya'nın kalbinin attığı yerler çoğalmış olsa da, bu şehrin aynası ve insana keyif veren yeri hâlâ Kaleiçi'dir. Bakın, Evliya Çelebi ünlü Seyahatname'sinde nasıl anlatıyor o günlerin Antalya'sını, yani Kaleiçi'ni.
?Adalya Kalesi, körfezin sonunda minare yüksekliğinde bir kaya üstünde kavisli şekildedir. Etrafı 4400 adımdır. Batıda Paşa Sarayı köşesinden Narin Kule'ye ve varoş kapısından Mehterhane Kulesi'ne, doğuya Lala Kulesi'ne kadar iki kat duvardır. Tamamı 80 kuledir. Dört büyük kapısı vardır. Bunların biri varoş kapısıdır. Diğer üçü limana işler. Kale içinde 4 mahalle ve gayet sık 1000 ev vardır. Sokakları kaldırımdır. Limanı 200 gemi alır. Buranın turuncu, hurması, zeytini, inciri, narı cihanı tutmuştur. Her taraf bağ bahçedir. Halk diğer Anadolu halkı gibi güzel Türkçe konuşur, terbiyeli ve garip dostudur.?
Arkeolojik ve kentsel sit alanı olan Kaleiçi bu sayede iyi korunmuş ve Çelebi'nin anlattıklarından pek bir şey kaybetmemiş. Tarihi evleri, butik otelleri, lezzet uzmanı restoranları ve limanı ile hak ettiği ünü kazanan ve ilgi gören bu bölgede daha az bilinen bir mekan sessizce ziyaretçilerini bekliyor.
Genel olarak Suna-İnan Kıraç Kaleiçi Müzesi olarak anılan yapılar topluluğu Akdeniz Medeniyetleri Araştırma Enstitüsü, Geleneksel Antalya Evi ve Aya Yorgi Kilisesi'ndeki sergi salonundan oluşuyor. Birbirinden farklı gibi görünse de ortak noktaları ve bağları çok fazla olan bu bölümler üç tarihi Kaleiçi evi ve bu evlerin hemen yanındaki, en az 200 yıllık bir kilisenin toplamı.


 

Enstitünün bulunduğu iki ev Suna ve İnan Kıraç tarafından satın alınıp 1993-1995 yılları arasında esaslı bir onarımdan geçirilerek bugünkü durumlarına getirilmiş. 18 Mayıs 1996 tarihinde de kapılarını bilim, kültür ve sanat dünyasına açmış. Enstitünün amacı, öncelikle Antalya ve çevresinin tarihi, arkeolojik, etnografik ve kültürel değerlerinin araştırılması, belgelenmesi, korunması, onarılması ve tüm Akdeniz kıyılarındaki ilişkilerinin yorumlanmasına yönelik bilimsel çalışmaları desteklemek. Bu tür araştırmalara katkı sağlamak amacıyla oluşturulan kütüphanede süreli yayınlar, nadir kitaplar kolleksiyonu ve söz konusu coğrafyaya yönelik eskiçağ kitapları, belge, fotoğraf ve dia arşivi bulunuyor. Enstitüye ait evlerin yanındaki bir diğer ev de sonradan satın alınıp restore edilerek Antalya geleneklerini canlandırmalarla anlatan küçük bir etnografya galerisine dönüştürülmüş. Taşlık ve hayat gibi klasik Türk Evi'nin tüm unsurlarının bulunduğu bu evin üst katındaki odalarda damat tıraşı, kahve ikramı, kına gecesi gibi geçmişe ait gelenekler canlandırılmış. Bu bölümlere girdiğinizde fotoselli olan ışık ve ses sistemi sayesinde size bu gelenekler hakkında bilgi veriliyor. Böylece, sergilenen geleneğin detaylarını daha iyi anlamanız sağlanıyor.
Bu kompleksin en ilginç yapısı ise yapım tarihi tam olarak bilinmeyen, ancak kitabesinden 1863 yılında bir tamirat geçirdiği anlaşılan Aya Yorgi Kilisesi. 1993-1995 yılları arasında Dr. Sinan Genim tarafından restore edilen binada Suna ve İnan Kıraç'a ait Çanakkale ve Kütahya seramikleri koleksiyonu sergileniyor. Ağırlıklı olarak 18 ve 19. yüzyıllara tarihlenen seramiklerin sergilendiği salon zaman zaman çeşitli sanat etkinlikleri ve konserler için de kullanılıyor. Tonozlu ve tek hacimli kilisenin cenneti tasvir eden tavanı ve mavinin farklı tonlarıyla yapılmış kalemişi süslemeleri ise görülmeye değer.
Yolunuz Antalya'ya düştüğünde bir iki saatinizi mutlaka Suna-İnan Kıraç Kaleiçi Müzesi'ne ayırmalısınız, pişman olmazsınız.

Barbaros Mah. Kocatepe Sok. No: 25.
Tel: +90 242-243 42 74
www.kaleicimuseum.org